Woensdagavond 18 november 2015, ACT-Forum Café # 6.

Locatie: winkelcentrum De Zuidmolen te Enschede

Thema: presentatie van drietal pas afgestuurde ArteZ- en UT-studenten die hun afstudeerwerk hebben ingebracht in de lopende expositie “Geslaagd Ontwerp #17” van het Architectuurcentrum Twente.

Bezoekers: ca. 30.

Peter van Roosmalen, coördinator van het architectuurcentrum heet iedereen van harte welkom.

Helaas laat de publieke opkomst vanavond te wensen over, de wegblijvers hebben ongelijk.

Peter schetst de context van dit café.

Jaarlijks, aan het einde van het jaar, organiseert het Architectuurcentrum Twente de expositie “Geslaagd Ontwerp”. Pas afgestudeerde ontwerpers van diverse pluimage tonen hun afstudeerwerk.

Een drietal van hen gaan vanavond in op hun inspiratiebronnen, visies en toekomstverwachtingen.

De tentoonstelling speelt zich af in leegstaande delen van het winkelcentrum De Zuidmolen, in het centrum van Enschede.

Tegelijkertijd draait in het winkelcentrum de tentoonstelling van de inzendingen van de ontwerpwedstrijd van kleine huisjes, in het kader van het programma van het Architectuurcentrum Twente: “smalle beurs, kleine huisjes” (“tiny house movement”). Peter nodigt de aanwezigen uit beide exposities te bezoeken en te bekijken. Het is zeker de moeite waard. Geslaagd Ontwerp #17 is geopend op donderdag, vrijdag, zaterdag en op koopzondag t/m 12 december as. De ontwerpen van de kleine huisjes kunnen alle werkdagen worden bekeken.

De presentatie van deze avond is wederom in goede handen van Symone de Bruin, Regine Hilhorst zorgt voor de poëzie en klarinettist André Kerver en bassist Ruud Ouwehand verzorgen de muzikale intermezzi.

Als eerste vertelt Franciska Slaager haar verhaal. Franciska is in juli 2015 afgestudeerd aan Artez als productdesigner. Haar afstudeerwerk heeft de titel “rustjagers” meegekregen. Fransiska schetst zichzelf als een dromer, als een rustig karakter. In haar visie moet een object aandacht en focus vragen en juist die focus moet persoonlijk de stress van alledag verslaan. Haar vraag is dan ook of in de huidige tijd stress is uit te bannen, en of dat tot uitdrukking kan komen in het ontwerpwerk van kunstenaars en productdesigners. De ontwerpen moeten een poging zijn om de tijd stil te laten staan. In haar stageperiode (bij Wieki Somers) is Franciska in aanraking gekomen met Japanse tradities en designtaal. Deze passen erg bij haar karakter. De opgedane inspiratie heeft tot een collectie lampen geleid. Papier heeft in Japan een andere waarde dan in de westerse wereld. Het interactieve papierobject “de Wintel” is geïnspireerd op Japanse traditie en vormgeving. “De Rookbel” is een uiting van fascinatie voor voortdurende veranderingen die zichtbaar zijn in de in de glazen bol gevangen rook.

Haar huidige collectie is een startpunt, het is niet af, geen gereed product. Nu haar studie aan Artez is afgerond wil ze een masterstudie gaan doen. Ze wil voor zichzelf een stressvermijdend ritme en levensinvulling creëren. Van kinds af aan heeft Franciska een spraak (stotter) probleem gehad dat veel stress bracht. Deze presentatie bewijst dat ze dat goed overwonnen heeft.

Daphne Kamp heeft industrieel ontwerp gestudeerd aan de Universiteit Twente. Zij is afgestudeerd op een opdracht van Mobach Keramiek, een bedrijf dat een gevestigde naam (al 120 jaar) heeft op keramiek gebied (grote potten en vazen met prachtige glazuur), maar dat zoekt naar nieuwe, functionele toepassingen van keramiek. Vanuit haar technische achtergrond heeft Daphne de vraagstelling van Mobach geanalyseerd, en daaruit een Programma van Eisen(PvE) gedestilleerd.

Het te gebruiken materiaal stond bij voorbaat vast: keramiek. Op basis van het PvE kwamen een viertal concepten naar voren, nl. 1. de hocker, 2 de scheurlamp, 3. de rechthoekige wanddecoratie en 4. de ronde wanddecoratie. 3 en 4 zijn vooral gericht op de glazuren. Uiteindelijk is 1. de hocker het “winnende” concept geworden. Hierin zit het meeste vernieuwing en het is voor de klant het meest aansprekende concept. Daphne bespreekt vervolgens de stappen en stadia van het productieproces. Het eindresultaat, genaamd “de kroon” is te zien in “Geslaagd Ontwerp #17”

De conceptkeuze is analytisch tot stand gekomen. Vanuit haar technische studie zijn alle facetten gedocumenteerd en naspeurbaar. Een industrieel ontwerp is geen kunstwerk. Onbewust/intuïtief speelt echter “gevoel” wel een rol bij het maken van de keuzes. Daphne vindt het van belang dat het product past bij het materiaal, en niet omgekeerd. De hockers zijn inmiddels in productie genomen en er zijn er een aantal verkocht. Het ontwerp van de hocker is een poging om een hard materiaal er zacht uit te laten zien.

Daphne is inmiddels begonnen aan de masterstudie Industrial Design Engineering.

Na poëzie en muziek en een pauze om de tentoonstellingen te bekijken wordt een deel van de film “Hengeloos” van Timo Rodel getoond. Timo heeft als afstudeerproject van zijn cross-media-design studie aan AKI-Artez een scriptie, waaronder deze film, gemaakt over zijn geboortestad Hengelo. Doel is om de bewustwording van de verscholen potenties van de ogenschijnlijk saaie stad, beter naar voren te laten komen. (vanwege de slechte geluidkwaliteit wordt de film helaas voortijdig beëindigd).

De laatste afstudeerder van vanavond is Marjanne Kuipers. Zij heeft de opleiding grafisch ontwerper gedaan, maar is afgestudeerd op het onderwerp “wederopbouw (na w.o.2) architectuur 1945-1965”, en meer in het bijzonder de sloop ervan, zonder dat goed stil wordt gestaan bij de cultuur-historische waarde. Aan de hand van het voorbeeld van de wijk Presikhaaf in Arnhem schetst Marjanne de opbouw en afbraak van de wederopbouwwijken in Nederland. Destijds was het prachtig om in zo’n nieuwe wijk een woning te krijgen. Dat gevoel is geheel verdwenen. Door sloop verdwijnt een deel van de architectuurgeschiedenis en van het gevoel dat hoort bij de wederopbouwtijd.

Van elke straat uit de wederopbouwtijd die in de periode oktober tot en met december 2014 gesloopt is in Nederland heeft zij objecten verzameld die als iconen van hun tijd en architectuur dienen. De objectenverzameling en de wijze waarop deze is vorm gegeven in de expositie is een bijzonder monument voor de wederopbouwtijd geworden.

Daarnaast heeft Marjanne een scheurkalender gemaakt. De wijze van vormgeving en de symboliek van de scheurkalender (dagelijks/wekelijks wordt een blad afgescheurd, zeg maar gesloopt) passen geheel bij de huidige kijk op de wederopbouwarchitectuur. Marjanne vraagt aandacht voor de cultuurhistorische waarde en voor het gevoel dat bij de wederopbouwtijd hoort. Haar werk is een pleidooi om die waarden niet zomaar verloren te laten gaan. Per 1 november heeft Marjanne haar eigen studio, waarmee ze erg gelukkig is.

Peter van Roosmalen sluit de avond af, met een woord van dank aan allen die vanavond hebben meegewerkt aan een bijzonder boeiende avond. Peter wijst op het programma van het Architectuurcentrum Twente (www.architectuurcentrumtwente.nl) en dankt de subsidiegevers en sponsoren. Bijdragen zijn en blijven noodzakelijk en van harte welkom.Peter sluit af met de verzuchting dat we vanavond de passie van net afgestudeerde jongelui hebben beleefd. Jammer dat er zo weinig generatiegenoten in het publiek waren. Daar gaan we ook volgend jaar aan werken.