Datum en aanvang
zaterdag 23 juni 2007 van 11.00 - 16.00 uur.
Voor het thema ‘tijdelijk verblijf’ dook het Architectuurcentrum Twente in het rijke verleden van de welgestelde industriëlen en textielbaronnen uit Twente. Tijdens de Dag van de Architectuur op 23 juni kunnen belangstellenden een ruim twee uur durende wandeling maken langs de historische buitenplaatsen in het glooiende coulisselandschap. In het mooiste deel van de regio, tussen Oldenzaal en De Lutte, ligt de Tankenberg. Hier lieten onder andere de families Gelderman en Ten Cate, in fraai aangelegde landschapstuinen, hun optrekjes bouwen, compleet met uiteenlopende bijgebouwen. De meeste buitenplaatsen dateren uit het begin van de twintigste eeuw, toen de textielindustrie op zijn hoogtepunt was.
De belangrijkste architect die hier de buitenverblijven ontwierp was Karel Joan Muller (1847-1942) die in de architectuurgeschiedenis ook wel de vader van de Twentse landhuizen wordt genoemd. Maar ook andere architecten ontwierpen hier luxe villa’s, buitenplaatsen en landhuizen. Vaak in prachtig aangelegde landschapstuinen, onder andere ontworpen door de landschapsarchitecten Leonard Springer en Dirk Wattez.
Van Mullers hand is het buitenhuis ‘De Hulst’ in classicistische stijl ontworpen (1916) voor de familie Gelderman. De nog in oorspronkelijke staat verkerende villa ligt in een door Leonard Springer ontworpen landschapstuin. Voor Gelderman ontwierp Muller eerder (1893) de jachtopzienerwoning op het landgoed ‘Kalheupink’. Dit ontwerp is geïnspireerd op de Duitse vakwerkstijl en ligt in een tuin van landschapsarchitect Dirk Wattez. Karel Muller ontwierp ook het landgoed ‘Egheria’ voor de familie Ten Cate. Het in 1908 ontworpen landhuis werd in 1944 gebombardeerd en is in traditionele stijl door de architecten Feenstra en Broekhuizen in 1948 herbouwd. Van Mullers hand is nog wel de in cottagestijl gebouwde dienstwoning te zien aan het begin van de oprijlaan van het park dat door landschapsarchitect Springer was ontworpen. Op het landgoed staat op het hoogste punt van de Tankenberg nog de uit de achttiende eeuw daterende tuinkoepel. In 1955 is de koepel door architect Jan Jans gerestaureerd. Jan Jans is tevens de architect van de recentelijk gerestaureerde schuur op erve Middelkamp waar ook de in 1969 verplaatste traditionele hooischuur staat. Op de wandeling zijn ook nog enkele recentere buitenplaatsen te zien. Zo is er de villa ‘De Haer’ die in jaren ‘60 door architect Van der Heijden uit Weerselo is ontworpen. Architect Beltman uit Enschede ontwierp in 1957 de villa voor mevrouw Herta Blijdenstein. Beltman liet zich daarbij inspireren door een buitenhuis in de Provence (Frankrijk).
De wandelroute die het Architectuurcentrum Twente in samenwerking met BNA Kring Twente uitzette, duurt ongeveer twee uur en is op 23 juni van 11.00 uur tot 16.00 uur te lopen. De gemarkeerde route start bij de parkeerplaats van partycentrum De Tankenberg aan de Bentheimerstraat. De wandelroute zal enige informatie verschaffen over de in de wandeling opgenomen bouwwerken.